Baby’s kunnen tijdens de eerste uren, dagen en weken volgend op de geboorte ernstige gezondheidsproblemen ervaren die kunnen leiden tot ernstige ziekte of in zeldzame gevallen de dood. Het is de opdracht van de vroedvrouw te waken over de lichamelijke gezondheid van de baby. Vroegsignalering en monitoring staan daarbij centraal, met als doel pathologie tijdig op te sporen en te onderkennen teneinde een gepast beleid te kunnen opstellen. Zo kunnen heropnames van de neonaat en het gebruik van medische spoedzorgen worden beperkt16 (KCE, 2014; Van Kelst, et al., 2002).
Een vroeg ontslag kan een risico vormen voor de gezondheid van de neonaat. Het zorgen voor de neonaat houdt in dat rekening wordt gehouden met de fysiologische veranderingen die de pasgeborene doormaakt. Daarnaast kan het missen van de neonatale basisscreening, zoals de screening voor hyperbilirubinemie, cardiologische aandoeningen, fenylketonurie en neonatale infecties, problematisch zijn (Helsloot & Walraevens, 2015).
AANBEVELING 13
Alle baby’s worden, naast de geboortedag, tenminste gewogen op (Ahmed & Sands, 2010; Vanhaesebrouck, et al., 2001; Van Kelst, et al., 2002):
| Dag 1 | Dag 3 | Dag 5 | Dag 10-14 | 1 maand | 6-8 weken |
Wegen gebeurt bij voorkeur steeds met dezelfde, geijkte weegschaal, liefst een tafelmodel17. Er is weinig evidentie over de optimale frequentie van wegen. Wegen is enerzijds een goede manier om zeldzame aandoeningen op te sporen zoals hypertone ondervoeding (stille ondervoeding, voorkomen 2,5/ 10000 geboorten). Anderzijds is het routinematig dagelijks wegen af te raden omdat het geassocieerd is met angst bij de ouders. Daarnaast kan dagelijks wegen het geven van exclusief borstvoeding negatief beïnvloeden. (NICE, 2006, updated 2014)
De klinische ervaring vertelt ons dat wegen op dag 1, dag 3, dag 5, dag 10 - 14, 1 maand en op 6 - 8 weken een gulden middenweg vormt tussen dagelijks wegen en wegen op indicatie (Helsloot & Walraevens, 2015; interne stakeholders VBOV, 2015). Overige weegmomenten gebeuren op indicatie. Het wegen na dag 5 kan plaatsvinden bij Kind en Gezin. Het is voor ouders af te raden zelf een weegschaal in huis te halen.
Een gewichtsverlies van 10% van het geboortegewicht wordt gezien als een alarmteken van mogelijke ondervoeding. Er dient met een aangepast beleid te worden gereageerd.
Voetnoten:
16 De belangrijkste redenen voor neonatale heropname zijn: infecties (43%), voedingsproblemen (9%), icterus (8%), hartziekte (2%), andere (27%). De voornaamste redenen voor consultatie bij een kinderarts zijn: icterus, de verzorging van de neonaat en hartgeruis. (Ellberg, et al., 2008)
17 Regelmatig nazicht (min. 1x/ jaar) van praktijkmateriaal is noodzakelijk om te kunnen vertrouwen op meetinstrumenten.