Continuïteit van de zorg is een essentieel aspect van kwaliteitsvolle perinatale zorg voor moeder en kind. Het Good Practice Logo (GPL) kent daarom een aantal voorwaarden en aanbevelingen om de continuïteit van de perinatale zorgverlening voor ouders te waarborgen.
De GPL-vroedvrouw verzekert de continuïteit van perinatale zorg op 3 vlakken:
- continuïteit op het niveau van de organisatie
- continuïteit aangaande informatie over de zorgverlening
- relationele continuïteit.
Continuïteit op het niveau van de organisatie:
- Voorbereiding tijdens de zwangerschap: Postnatale zorg is een verderzetting van de zorg tijdens de zwangerschap, arbeid en bevalling. Dit wil zeggen dat de postnatale zorg zoveel mogelijk reeds in de zwangerschap wordt voorbereid middels een oriëntatiegesprek. Het voorbereiden, plannen en op regelmatige basis (her)evalueren en bijsturen van de zorg bevordert de continuïteit van zorg.
-
Frequentie en timing van (huis)-bezoeken: Postnatale zorg sluit naadloos aan de intrapartum zorgen. De frequentie en timing van de (huis-) bezoeken postpartum zijn afhankelijk van het gehanteerde zorgmodel en de verblijfsduur in het ziekenhuis. Afhankelijk van de intramurale verblijfsduur vindt de postnatale zorg tijdens de eerste 5 dagen postnataal deels plaats in het ziekenhuis, deels thuis, of in het geval van een poliklinische bevalling of thuisbevalling volledig thuis. Latere consulten kunnen zowel op de praktijk als thuis plaatsvinden. (Huis-) bezoeken worden ingepland volgens een minimaal schema en naargelang de behoeften van het kraamgezin. Het eerste postnatale huisbezoek vindt plaats binnen de 24 uur na ontslag uit het ziekenhuis (indien het ontslag plaatsvindt binnen de 72u na de geboorte) en er wordt een minimum aan (huis-)bezoeken voorzien. De afspraken voor het eerste bezoek worden gemaakt vooraleer moeder en kind het ziekenhuis verlaten (bij voorkeur reeds tijdens de zwangerschap). Bij een thuisbevalling vindt het eerste postnataal huisbezoek plaats binnen de eerste 24 uur na de geboorte.
-
24/7 uur bereikbaarheid en beschikbaarheid: Kwaliteitsvolle vroedvrouwenzorg waarborgt 24 uur continuïteit van de zorgverlening in termen van beschikbaarheid en bereikbaarheid voor de zorgvrager. De GPL-vroedvrouw kiest ofwel als individuele zorgverlener 24 uur continuïteit van de zorgverlening te garanderen ofwel indien dit niet te realiseren is door samenwerkingsverbanden op te zetten die 24 uur beschikbaarheid en bereikbaarheid van de dienstverlening waarborgen. De VBOV vzw benadrukt het belang van samenwerkingsverbanden tussen vroedvrouwen in de eerste lijn, met de tweede lijn en/of relevante andere zorgverleners om de continuïteit van de zorg voor de zorgvrager te garanderen. Deze samenwerkingsverbanden kunnen van verschillende aard zijn (bv. collega-vroedvrouw(en) binnen eenzelfde vroedvrouwenkring of vroedvrouwenpraktijk, spoedafdeling of verloskamer/materniteit van de lokale ziekenhuizen, lokale huisartsen(wacht)post). Hierdoor wordt het GPL ook haalbaar voor de solo-vroedvrouw, welke door de samenwerkingsafspraken beschermd wordt. De 24 uur beschikbaarheid en bereikbaarheid van de GPL-vroedvrouw is van toepassing tot en met 1 jaar na de bevalling.
Continuïteit aangaande informatie-uitwisseling:
- Overdracht en ontslag: Elke vroedvrouw moet steeds op de hoogte zijn van de medische toestand van moeder en kind, en de bijzonderheden van elk kraambed, wil men goede zorg bieden. Hiervoor is het aan te bevelen dat gewerkt wordt met een gezamenlijk (elektronisch) moeder-kinddossier, en volgens een vooraf bepaald overdrachtsprotocol. Goede afspraken (o.a. een ontslagprotocol) met lokale ziekenhuizen kunnen een naadloze overgang tussen intra- en extramurale zorg verzekeren.
- 24/7 uur bereikbaarheid en beschikbaarheid: De 24/7 uur bereikbaarheid en beschikbaarheid die door de GPL-vroedvrouw gewaarborgd wordt (al dan niet via samenwerkingsverbanden) en de hieraan gerelateerde doorverwijzing dient duidelijk op de website, het antwoordapparaat en alle communicatiedragers vermeld en herhaald te worden tijdens elke consultatie met de cliënt.
Relationele continuïteit:
- Er wordt zoveel mogelijk gestreefd naar continuïteit van zorgverlener, vandaar ook dat het werken met een zorgcoördinator een meerwaarde kan zijn. Continuïteit van zorgverlener kan verzekerd worden door één- op- één zorg te bieden of binnen een team van vroedvrouwen. Wanneer in teamverband wordt gewerkt vanuit één of meerdere eerstelijnspraktijken, een ziekenhuis, of andere zorginstelling, kan de continuïteit van zorg worden gewaarborgd binnen een team van vroedvrouwen. Hierbij wordt aanbevolen het aantal vroedvrouwen per kraambed zo mogelijk te beperken tot 2 (max. 3).
Meer informatie:
- Aanpassing voorwaarden en aanbevelingen Good Practice Logo (GPL) inzake de continuïteit van de zorgverlening (Nieuw, september 2023).
(Te raadplegen voor leden only via het intranet - GPL/engagementsverklaring).